ΚΩΣ ΤΟΤΕ ΚΑΙ ΤΩΡΑ: ΠΟΙΟ ΗΤΑΝ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΗΣ ΚΩ
ΣΗΜΕΡΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΜΟΥΣΕΙΩΝ
ΠΟΙΟ ΗΤΑΝ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΗΣ ΚΩ
Η προστασία των αρχαιοτήτων στο Οθωμανικό Κράτος άρχισε αργά, μόλις το 1874, όταν εκδόθηκε η πρώτη ρύθμιση για θέματα που αφορούσαν αρχαία αντικείμενα που βρίσκονταν στην επικράτεια του Σουλτάνου.
Στη συνέχεια, το 1884, η Οθωμανική Διοίκηση εξέδωσε νέο νόμο, ο οποίος απαγόρευε την εξαγωγή αρχαιοτήτων, ενώ παράλληλα μεριμνούσε ώστε όλα τα αντικείμενα τα οποία έρχονταν στο φως από ανασκαφές να
ανήκουν στην Αυτοκρατορία και να μεταφέρονται στο Μουσείο της Κωνσταντινούπολης. Έτσι βρέθηκαν εκεί και τα ψηφιδωτά από την Κω (Ορφέως, Ζωδίων), που έφερε στο φως ο R. Herzog.
Κατά την ανασκαφή του Ασκληπιείου, τα πρώτα ευρήματα τοποθετήθηκαν σε διώροφη οικία, ιδιοκτησίας Μ. Παρθενιάδη, που παραχωρήθηκε και χρησιμοποιήθηκε, κυρίως ως αποθηκευτικός χώρος, επειδή βρισκόταν κοντά στο χώρο των ανασκαφών. Ο Ι. Ζαρράφτης την περιγράφει ως μουσείο. Επίσης είχαν συλλεχθεί αρχαία μέλη στην πλατεία Πλατάνου και, όπως φαίνεται από τις πρώτες φωτογραφίες της ιταλικής κατάληψης, επί Οθωμανοκρατίας είχαν μεταφερθεί αρχαία και στο Κάστρο.
Το πρώτο Αρχαιολογικό Μουσείο της Κω, όπως αναφέρει ο Ιάκωβος Ζαρράφτης, ήταν το Κάστρο της Νεραντζιάς, όπου μεταφέρονταν τα αρχαία. Το 1918, με το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο ιταλικός στρατός αποσύρθηκε από το Κάστρο.
Εν τω μεταξύ με εκκλήσεις του στην εφημερίδα Il Messaggero di Rodi/Ο Αγγελιαφόρος της Ρόδου, ο ίδιος ο Ι. Ζαρράφτης, ως Επόπτης Αρχαιοτήτων, καλούσε ιδιώτες και συλλέκτες να παραδώσουν στην Ιταλική Αρχαιολογική Υπηρεσία τα αρχαία μάρμαρα που κατείχαν.
Η ακριβής ημερομηνία της κατασκευής του κτηρίου δεν είναι γνωστή· πιστεύω μετά το 1918. Αποτελούνταν από το σπίτι του φύλακα και τον εκθεσιακό χώρο. Δεν είναι γνωστό πότε γκρεμίστηκε· σίγουρα πριν το 1928, όπως αποδεικνύεται από τις αεροφωτογραφίες.
Ο Ιάκωβος Ζαρράφτης121 αναφέρει: […] Μουσοφιλεστάτη δε σύλληψις ήτο και η βασιλική εκδήλωσις αποκαταστάσεως αρχαιολογικού μουσείου όλου αυτού του εν Κω φρουρίου των ιπποτών, ου η εκκαθάρισις από παντός σχεδόν ερειπωμένου νέου οικίσκου και από πολλών περιττών, εξετελέσθη, κ’ εγένετο η δέουσα επισκευή εις τας μεγαλειτέρας κ’ ευρυχωροτέρας αιθούσας του στρατώνος, ίνα ούτως αποκατασταθή ολόκληρον το αρχαίον τούτο ιπποτικόν φρούριον έν επιτόπιον αρχαιολογικόν μουσείον, εις το οποίον μάλιστα έχομεν μεταφερμένα πλείστα αρχαία εκ της περιφερείας της πόλεως Κω, προς συμπλήρωσιν του οποίου εξακολουθούμεν να μεταφέρωμεν τοιαύτα. Πολλοί δε των πατριωτών έχοντες συλλογάς αρχαίων εκ των φιλομούσων γονέων των, εδώρησαν αυτάς προθύμως επί τω μουσοφιλεί σκοπώ του καταρτισμού του νέου τούτου ενταύθα αρχαιολογικού μουσείου, ου την ανατεθημένην μοι μετά των λοιπών αρχαιοτήτων της Κω εποπτείαν θεωρώ τιμήν μου, να τηρώ μετά μεγάλης μου προθυμίας και επιμελείας. Αφού δ’ εκενώθη το φρούριον από τον στρατόν τον εις Κων παραμένοντα προς προφύλαξιν της νήσου εδέησε, να οικοδομηθή προσωρινός στρατών εκτός της πόλεως ευρύχωρος.
Για περισσότερες πληροφορίες: https://www.koshistory.gr/bivlia-pdf Αναγνωστήριο.
Από το βιβλίο μου: "Η ΚΩΣ ΜΕΧΡΙ ΤΟΝ ΜΕΓΑΛΟ ΣΕΙΣΜΟ ΤΟΥ 1933"Κως μέχρι τον μεγάλο σεισμό του 1933. σ. 207
πηγη:https://www.facebook.com/groups/835436900211565/permalink/1799497437138835