Ο Μαγικός Κόσμος του παιδικού βιβλίου: Διαβάζω & Δημιουργώ (Τα μυρμηγκοκαμώματα του Μελή)
Διαβάζω…
Ειρήνη Αποστολάκη-Κληρονόμου, «Τα μυρμηγκοκαμώματα του Μελή», Εικονογράφηση: Κριστίν Μενάρ, Εκδόσεις Κόκκινη Κλωστή Δεμένη, Πάτρα 2017
«Μια ομάδα από μυρμηγκάκια χτίζουν ένα φράγμα έξω στην αυλή, για να προστατεύσουν τη φωλιά τους απ’ τη δυνατή βροχή. Ανάμεσά τους είναι κι ο Μελής, ένα μυρμηγκάκι λιχούδικο πολύ. Ξαφνικά πέφτει καταρρακτώδης βροχή. Κάθε μυρμηγκάκι πιάνεται από κάπου για να κρατηθεί. Όμως ο μικρός Μελής παρασύρεται από τα νερά και μπαίνει αμέσως σε μπελά. Καταλήγει πάνω σ’ ένα φυλλαράκι, μα φοβάται πως η αυτοσχέδια βαρκούλα γρήγορα θ’ ανατραπεί. Και τότε... τι να δει; Όλοι οι φίλοι του είναι εκεί. Άραγε θα καταφέρει να σωθεί;».
Το οπισθόφυλλο του χαριτωμένου αυτού βιβλίου που απευθύνεται σε παιδιά από 4 ετών, μας πληροφορεί ότι πρόκειται για έμμετρο παραμύθι. Διαβάζοντάς το, ωστόσο, αντιλαμβανόμαστε ότι πρόκειται επίσης για ένα βιβλίο γνώσεων που εισάγει με χαρούμενο και ρυθμικό, χάρη στην ομοιοκαταληξία του τρόπο, τα μικρά παιδιά στο βίο και την πολιτεία μιας μυρμηγκοφωλιάς.
Τα παιδιά μαθαίνουν για την οργάνωση και λειτουργία της κοινωνίας των μυρμηγκιών, τον τρόπο με τον οποίο αναζητούν και αποθηκεύουν την τροφή τους, το πώς αναπαράγονται, τους ρόλους και τις ευθύνες που επωμίζονται ανάλογα με τη θέση τους στη μικρή τους κοινωνία (βασίλισσα, εργάτριες, μυρμήγκια - τροφοί, μυρμήγκια - στρατιώτες, κ.λ.π.). Η θαυμαστή τους ικανότητα να συνεργάζονται αρμονικά για να αντιμετωπίσουν κάθε εμπόδιο και απειλή, αποδίδεται παραστατικά με το επεισόδιο της ξαφνικής βροχής, που βάζει τη ζωή του Μελή σε κίνδυνο και προκαλεί την άμεση κινητοποίηση των υπόλοιπων μυρμηγκιών ώστε να σωθεί.
Στο κείμενο αναφέρεται και η «συγγένεια» των μυρμηγκιών με τις μέλισσες ως προς την οργάνωση της κοινωνίας τους. Ο επίλογος είναι χαρούμενος και ανατρεπτικός, καθώς το γλέντι για τη σωτηρία του Μελή αναλαμβάνει να πλαισιώσει μουσικά η ορχήστρα των τζιτζικιών, μία πεταλούδα - μαέστρος και μία πυγολαμπίδα - υπεύθυνη φωτισμού!
Η εικονογράφηση από την Κριστίν Μενάρ θα εντυπωσιάσει τα παιδιά. Πατώντας στο ρεαλισμό, με ξεκάθαρες γραμμές και ζωηρά, «γεμάτα» χρώματα, αλλά και με αρκετές πινελιές φαντασίας και χιούμορ (τα μυρμήγκια - νοικοκυρές με τις ποδίτσες τους, τα «φασκιωμένα» μυρμηγκομωρά στα μαξιλάρια τους, κ.ά.), δημιουργεί ένα όμορφο εικαστικό περιβάλλον, που ταιριάζει στο συγκεκριμένο βιβλίο, κάνοντάς το ελκυστικό στα παιδικά μάτια αλλά και χρηστικό στον εκπαιδευτικό και στο γονιό.
Στη ιστοσελίδα http://www.melis.gr/paidiko-vivlio μπορείτε να βρείτε ενδιαφέρον υλικό για την εκπαιδευτική αξιοποίηση του βιβλίου. Αυτό που μου έλειψε είναι η σχετική με το θέμα του βιβλιογραφία για την τεκμηρίωση της γνώσης που εμπεριέχει και για όποιον θελήσει να το ψάξει περισσότερο.
" Προτείνετε στα παιδιά να κατασκευάσουν μία τρισδιάστατη μυρμηγκοφωλιά από διαφόρων ειδών και υφών χαρτιά, αξιοποιώντας κάποιο άδειο χαρτόκουτο και τα περισσεύματα από άλλες χειροτεχνικές κατασκευές τους. Μπορούν να συλλέξουν και χρήσιμα για την κατασκευή τους υλικά από τη φύση, τον κήπο του σπιτιού ή του σχολείου τους, π.χ. φύλλα δέντρων, σποράκια, κλαδάκια, πούπουλα, κ.λ.π.. Τα μυρμηγκάκια μπορούν να τα φτιάξουν και από σύρμα πίπας μαύρου ή καφέ χρώματος.
! Συγκεντρώστε μαζί με τα παιδιά παροιμίες, γλωσσοδέτες και αινίγματα για τα μυρμήγκια. Μπορείτε να τις συζητήσετε και να προβληματιστείτε, να παίξετε και να ψυχαγωγηθείτε με αυτές, να τις εικονογραφήσετε, να επινοήσετε επιτραπέζια παιχνίδια και λεξοπαίχνιδα.
J Προτείνετε στα παιδιά να παρουσιάσουν στους συμμαθητές και τους φίλους τους την περιπέτεια του Μελή με την ξαφνική βροχή σε θεατρικό παιχνίδι. Οργανώστε μαζί τους το χώρο με τα κατάλληλα σκηνικά και κατασκευάστε τα αξεσουάρ των «ηθοποιών». Παρακινήστε τα να σκεφτούν διάφορες εναλλακτικές εξέλιξης της ιστορίας (π.χ. τι θα γινόταν αν οι φίλοι του Μελή δεν έσπευδαν να τον βοηθήσουν, αν εμφανιζόταν ένας άλλος «εχθρός», αν γινόταν κάτι αναπάντεχο τη στιγμή της διάσωσης, κ.τ.λ.).